Γράφει η Μαριτίνα Φακατσέλη
Ως μιμίδιο (ευρέως
διαδεδομένα: meme, προφέρεται μίμ) ορίζεται μία μορφή τέχνης η οποία
αποσκοπεί στην ταύτιση του αναγνώστη με αυτό το οποίο παρουσιάζεται στο
ίδιο το μιμίδιο, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να προκαλέσει γέλιο και
συναισθήματα ευθυμίας στο άτομο που το βλέπει. Τα μίμς προέκυψαν με την
γέννηση του διαδικτύου και απλώθηκαν σε όλο το ιντερνετικό φάσμα
σφαιρικά, οπότε η γνωστή σε εμάς ιστορία τους ξεκινά γύρω στο 1950, με
την εμφάνιση του ίντερνετ. Ο όρος εισήχθη από τον κοινωνιοβιολόγο
Ρίτσαρντ Ντόκινς το 1976, κατ’ αναλογία προς το γονίδιο, τη βασική
μονάδα γενετικής πληροφορίας. Ο πολιτισμός που μεταφέρουν τα μιμίδια
εξελίσσεται και μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, όπως ακριβώς συμβαίνει
και με τα γονίδια στο φυσικό κόσμο. Τα μιμίδια δεν κληρονομούνται μέσω
του αίματος αλλά μέσω της επικοινωνίας, των εθίμων, της γλώσσας, της
κουλτούρας γενικότερα, από τα γηραιότερα προς τα νεότερα μέλη κάθε
κοινωνίας. Γενικά, τα μιμίδια αποτελούν, σύμφωνα με την Βικιπαίδεια,
«…θεμελιώδεις μονάδες-φορείς πολιτισμικής κληρονομιάς (τραγούδια, τρόποι
συμπεριφοράς, μόδα, επιστημονικές ιδέες, θρησκευτικές
πεποιθήσεις/δοξασίες, κτλ), οι οποίες μεταδίδονται από το ένα άτομο στο
άλλο».
Τα είδη των μιμιδίων στη σημερινή ιντερνετική κουλτούρα έχουν εξαπλωθεί
και πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα. Τα πιο επιτυχημένα (όσο περισσότερο
αστεία είναι ή όσο περισσότερη ταύτιση προκαλούν στους ανθρώπους) μίμς,
βγαίνουν πάντα στην επιφάνεια του ίντερνετ, αποκτούν φήμη και γίνονται
γνωστά, αν και μετά από λίγο καιρό χάνουν τη φήμη τους αυτή και
αντικαθίστανται από νέα, πιο επίκαιρα και πιο χιουμοριστικά ανάλογα με
την κουλτούρα της εποχής. Τα μιμίδια παρουσιάζουν κοινωνικοπολιτικό ή
οικονομικό περιεχόμενο, με το οποίο προσπαθούν να κάνουν τον μέσο όρο
του ατόμου που ανήκει από μέτρια (και κάτω) οικονομική τάξη, να νιώσει
λιγότερο μόνο, να ταυτιστεί και να νιώσει τα προαναφερθέντα συναισθήματα
ευθυμίας. Ένα ακόμα είδος μιμιδίων είναι τα καταθλιπτικά (αλλά και πάλι
προκαλούν έντονα το συναίσθημα της ταύτισης), τα οποία απευθύνονται σε
λίγο πιο περιορισμένο κοινό (κυρίως εφήβους με καταθλιπτικές τάσεις),
όμως το κοινό των μιμιδίων αυτών βιώνει προσωπικά τα οπτικά και
αναγνωστικά ερεθίσματά τους, και τα καταθλιπτικά μιμίδια σημαίνουν πολλά
για όσους τα εκτιμούν. Άλλα είδη μιμιδίων είναι τα dank memes, τα emo
memes, τα offensive memes και γενικά η κουλτούρα των μιμιδίων σήμερα
διαφέρει πολύ από εκείνη που επικρατούσε όταν πρωτοεμφανίστηκε το
διαδίκτυο.
Παρουσιάζεται συνήθως στη μορφή εικόνας με λεζάντα. Η εικόνα περιέχεται
σε άσπρο πλαίσιο αλλά μπορεί και να στέκεται μόνη της ως εικόνα με
υπότιτλους μέσα σε αυτό που απεικονίζει. Η ποικιλομορφία των μιμιδίων,
πάντως, είναι αναμφισβήτητα ασύλληπτη, και το spectrum τους είναι τόσο
μη-οριοθετημένο όσο η ανθρώπινη φαντασία. Παρ’ όλα αυτά, όπως σε όλους
τους τομείς της τέχνης, έτσι και τα μιμς έχουν αφήσει κάποια ανεξίτηλα
σημάδια στην πορεία τόσων ετών, τα οποία είναι είτε
χαρακτήρες-σουπερστάρ (όπως ο Pepe, πολλοί χαρακτήρες των Simpsons, ο
Dat Boi, o Show me Da Wae, τα tide pots, πολλά στιγμιότυπα του Πάτρικ
από τον Μπομπ Σφουγγαράκη, ο ίδιος ο Μπομπ Σφουγγαράκης, ο μεθυσμένος
ανήρ, και πολλοί ακόμη)
Φωτογραφίες διαχρονικών χαρακτήρων μιμιδίων:
α μιμίδια, εκτός των εξειδικευμένων όπως τα παραπάνω, εμφανίζονται και σε πιο λαϊκή/κοινή μορφή, η οποία παραπέμπει περισσότερο σε ιστορία κόμικ, καρό-καρό, και κάνει feature τους κλασσικούς μιμιδιακούς χαρακτήρες:
Οι κλασσικοί χαρακτήρες των λαϊκών, πιο κοινότοπων και παλιών μιμιδίων (άνθισαν κατά τη περίοδο 2012-2015
Και υπάρχουν ένα σωρό ακόμα μιμίδια, τα οποία εκτιμάμε όσο το νερό που έχουμε να πίνουμε. Τα μιμίδια είναι τρόπος ζωής, ιδεολογία, αντίληψη, και κυρίως αυτό το οποίο μεγάλωσε τη γενιά μας και διαμόρφωσε το χιούμορ και την αισθητική μας. Είναι όμως τόσο ποικιλόμορφα, που ο καθένας πρέπει να τα εξερευνήσει προσωπικά.
ΠΗΓΗ- https://tositseiotypia.com/
